Blog

Afgelopen zaterdag was het 25 jaar geleden dat mijn vader overleed. Een heftige periode waaruit ik een belangrijke les heb geleerd die ik families altijd meegeef. Ik heb toen persoonlijk ervaren hoe belangrijk het is om te spreken tijdens een uitvaart. Ik kon op deze manier in mijn eigen woorden afscheid nemen van mijn vader. Dat gaf mij enorme voldoening en het heeft me geholpen met mijn verlies om te gaan. Maar spreken tijdens het afscheid van je dierbare is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Het is spannend en wat moet je eigenlijk vertellen? In dit artikel deel ik graag een aantal tips met je waardoor jij straks goed voorbereid jouw laatste eer kunt bewijzen aan jouw dierbare.

Wie spreken bij een uitvaart?

Allereerst hoe zit dat nu precies. Wie spreken allemaal bij een uitvaart? Bij een kerkelijke uitvaart zal in ieder geval de dominee of pastor spreken. In andere gevallen begeleid de uitvaartbegeleider de dienst. Verder wordt tijdens een uitvaartplechtigheid vaak gesproken door één of meer familieleden, goede vrienden of collega’s. Iedereen die wil spreken, mag dat doen. Als familie kies je dit zelf. Ik stimuleer naaste familieleden altijd om tijdens de uitvaartplechtigheid zelf te vertellen over de overledene.

Durf te spreken op de uitvaart

Als de vraag komt wie wil spreken, hoor ik vaak: “Nee hoor, dat gaat mij niet lukken” of “Als ik wat op papier krijg, wil jij dat dan voorlezen?”. Dat begrijp ik goed. De emoties gieren door je keel en spreken voor een groep is niet je dagelijkse bezigheid. En uiteraard wil ik het voorlezen, maar het verhaal over jouw vader komt toch het beste over als jij het zelf vertelt. Gelukkig bedenken de meesten zich na wat aanmoediging toch. Een persoonlijke invulling van de dienst geeft ruimte aan verdriet om het verlies, versterkt de dankbaarheid voor zijn of haar leven en zorgt voor ontzag voor leven en dood. In de gesprekken met nabestaanden hoor ik hoe fijn het is om goed terug te kunnen kijken op een warm en persoonlijk afscheid.

Wat vertel je bij een afscheidsdienst?

Als nabestaanden de stap hebben gezet om te gaan spreken, is de volgende vraag: “Waar moet ik het over hebben?” Als je de levensloop van de overledene wilt vertellen in je toespraak, dan zijn er meerdere opties. Je kunt bijvoorbeeld een chronologische volgorde aanhouden. Je kunt er ook voor kiezen enkele anekdotes aan te halen. Ga dan voor veel details, concrete beelden en uitspraken. Je zoomt in op een bepaalde gebeurtenis. Humor kan ook, er mag best gelachen worden. Het geeft lucht en met het herdenken van de mooie en grappige gebeurtenissen vier je iemands leven. Een mooi gedicht of tekst van een lied is natuurlijk ook mogelijk.

Tegen wie spreek je tijdens de afscheidsdienst?

Denk bij het maken van je tekst ook na over tot wie je wilt spreken. Richt je het woord tot de aanwezigen of praat je tegen de overledene van wie je afscheid neemt? Bedenk van te voren waar jij je prettig bij voelt.

Hoe lang moet een toespraak op een uitvaart zijn?

Een mooie lengte voor een toespraak bij een uitvaart is ongeveer 5 minuten. Houd het dus relatief kort en bondig. Als je rustig spreekt dan heb je 100 woorden per minuut.

Oefen je toespraak van te voren en print je tekst uit

Oefen van te voren door de tekst hardop te lezen en druk de tekst groot af. Het beste kun je de lettergrootte instellen op 14p. Dat leest prettiger. Ook als je blik door eventuele tranen waziger is.

Durf emoties er te laten zijn bij het spreken

Met het geven van een toespraak, geef je ruimte aan het verdriet. Soms zijn mensen bang dat ze moeten huilen tijdens de toespraak. Geen mens in de zaal zal het vreemd vinden. En in de meeste gevallen lukt het weer snel om de draad op te pakken. Het papiertje met de tekst helpt je daarbij.

Vraag hulp bij het schrijven van je toespraak

Vind je het ondanks deze tips nog steeds lastig om een mooie toespraak op papier te krijgen voor de afscheidsdienst? Vraag dan vooral hulp bij het schrijven. Soms is samen met iemand herinneringen ophalen al voldoende als je inspiratie nodig hebt. Als uitvaartbegeleider help ik nabestaanden met plezier bij het schrijven van een mooie toespraak voor een uitvaart.

Wil je meer weten over hoe ik je kan helpen bij het afscheid van een dierbare?

In een voorgesprek neem ik tijd voor al uw vragen over een (naderend) afscheid. E-mail of bel (06 – 431 38 768) mij om een afspraak te maken.