Waardig afscheid nemen is liefdevol gedenken. Het geeft steun bij het verdriet en gemis als het laatste afscheid precies is zoals dat bij de overledene past. Dat je na een uitvaart kunt terugkijken met voldoening en trots op datgene wat je nog hebt kunnen doen voor je geliefde. Ook helpt een persoonlijke en betrokken uitvaart de nabestaanden om na de dood van hun dierbare het leven weer op te pakken. Maar hoe maak je een afscheid persoonlijk en waar kun je op letten?
Laat de praktische zaken goed geregeld zijn
Bij een uitvaart komen heel veel praktische regeldingen kijken. Dingen waar je je eigenlijk helemaal niet mee bezig wilt hoeven houden, maar die wel goed geregeld moeten worden. Een uitvaartbegeleider regelt de praktische zaken van een uitvaart. Zo zorg ik er onder andere voor dat de overledene kan worden opgebaard op de wijze en op de plek die wenselijk is. Ik reserveer de ruimte in het crematorium of op de begraafplaats. En ik help de familie met het maken van de rouwkaart. Als je een prettige uitvaartbegeleider hebt, kun je de praktische zaken makkelijker uit handen geven. Waardoor je als familie meer ruimte krijgt voor een goed afscheid.
Tijd en ruimte nemen voor het maken van keuzes
Ik denk met de familie mee om hen te helpen goede keuzes te maken. Dat staat los van wat ik denk hoe het zou moeten gaan. De wensen van de familie staan altijd bovenaan. Families vragen mij wel eens: “Wat is gebruikelijk?” Mijn antwoord is dan: “Gebruikelijk is wat jullie als familie zelf wensen.”
Mijn rol begint op het moment dat iemand is overleden met de laatste zorg en de opbaring. Vanaf dat moment zie, hoor en merk ik wat het overlijden voor impact op hen heeft. Is er opluchting, omdat het lijden over is? Of kwam de dood onverwacht en is de familie totaal overrompeld? Vooral bij een onverwacht overlijden sta je vaak voor keuzes waar je nog niet eerder over hebt nagedacht. In zo’n situatie is het helemaal belangrijk dat er tijd en ruimte is om na te denken en te praten over hoe je afscheid wilt nemen. Persoonlijk neem ik altijd veel tijd om de familie hierin te begeleiden.
Laatste eer bewijzen
Eén van de eerste keuzes die na het overlijden gemaakt moet worden is door wie de overledene verzorgd gaat worden. Het is mogelijk om dit zelf te doen en op deze manier iemand de laatste eer bewijzen. Dit kan alleen. Maar als uitvaartbegeleider kan ik hierin ook ondersteunen. Met zorg en respect voor de laatste keer het lichaam wassen. Het pak aantrekken waarin een overleden echtgenoot hun laatste huwelijksfeest heeft gevierd. Of de lievelingsjurk van moeder, die haar zo goed staat. Ik ervaar het altijd als een intieme gebeurtenis. Verhalen en anekdotes komen naar boven. Er wordt gehuild en gelachen.
Sta stil bij wie iemand was
Tijdens het voorbereiden en bespreken van de uitvaart met de familie, wordt steeds duidelijker wie de overledene is. Door stil te staan bij de persoon om wie het gaat, kun je persoonlijkere keuzes maken. Wat wilde iemand zelf graag? Welke tekst is mooi op de kaart? Hoe zou de overledene graag genoemd worden: lieve, zorgzame vader, moeder? Of hij is geen opa, maar voelde hij zich wel de opa van de bonuskinderen. Of was ze een kleurrijk persoon met een bloemrijk leven. Het lintje, is hij daar trots op. Soms wordt gezegd: ‘Doe maar gewoon, hij is zo nuchter’. Door anekdotes en herinneringen op te halen en gewoon stil te staan bij hoe iemand was, kun je keuzes maken waarvan je achteraf zegt: ja zo had hij het mooi gevonden.
Het zijn de kleine details die een afscheidsdienst persoonlijk maken
Ook bespreek ik met de familie hoe de uitvaartplechtigheid ingevuld kan worden. Waar het vroeger vaak vanzelfsprekend was dat de uitvaartplechtigheid in de kerk was is dat tegenwoordig niet meer de standaard. Tegenwoordig zie je steeds vaker dat er geen dominee of pastor bij betrokken is. In zo’n situatie kan ik als uitvaartbegeleider ook de rol van voorganger of ritueelbegeleider op me nemen. Ik vind het belangrijk om zoveel mogelijk te weten te komen over de overledene en wat hij of zij heeft betekend voor naaste familieleden of vrienden. Het zijn de details die een afscheidsdienst persoonlijk maken.
Durf woorden te geven aan het verlies
Bij een afscheidsdienst is het heel waardevol als naaste familieleden vertellen over hun overleden dierbare. Vaak vinden zij dat lastig. Spreken voor een groep is bij sommigen geen dagelijkse kost. En als je vol emoties bent, is dat misschien niet het eerste waar je aan denkt. Ik bemoedig nabestaanden hier altijd in aan. Juist om woorden te geven aan het verlies. Iedereen begrijpt dat je op zo’n moment emotioneel bent. Als ze het dan toch doen, geeft dat zo’n enorme voldoening en troost. Uiteraard kan ook een familielid, vriend of ikzelf de woorden voorlezen.
Het nemen van een persoonlijk en goed afscheid van een overledene helpt je als nabestaande om het verlies te verwerken. Iemand verliezen blijft pijn doen. Met een goed gevoel kunnen terugdenken aan een goed afscheid, verzacht het verdriet.
Ook een liefdevol afscheid op de manier die bij jou en de overledene past?
Als uitvaartbegeleider zie ik het als mijn taak om jullie hierin te begeleiden. Wil je weten wat ik voor je kan doen om te zorgen dat een afscheid echt persoonlijk is? In een voorgesprek praten we vrijblijvend over wat komt kijken bij een (naderend) overlijden. E-mail of bel (06 – 431 38 768) mij om een afspraak te maken.
